Święto Pasterskie – czas na podsumowanie

Za nami pierwsze Święto Pasterskie w gminie Węgierska Górka. Celebrowaliśmy w dniu szczególnym – w dniu Świętego Jana (24 czerwca 2023 roku). To czas przesilenia letniego, w obrzędowości moment ważny i tajemniczy. Dzięki gościnności osady Sopki Stopki, to właśnie w tym pięknym, klimatycznym miejscu w Cięcinie mogliśmy się spotkać.  

Mimo deszczowej aury, wydarzenie możemy zaliczyć do wyjątkowo udanych. Uroczystego otwarcia dokonał wójt gminy Piotr Tyrlik wraz z organizatorem wydarzenia – dyrektorem Ośrodka Promocji Gminy Węgierska Górka – Dominiką Matuszewską, gospodarzem miejsca, naszym lokalnym bacą –  Janem Stopką oraz Rafałem Bałasiem z Fundacji Górom.

Program imprezy był bardzo bogaty i pozwolił na doświadczenie, czym jest pasterstwo. A pasterstwo to nie tylko sam wypas owiec, to także bogactwo kulturowe, obrzędowe, to stroje, muzyka, instrumenty, kuchnia, tradycje – ogromny dorobek materialny i niematerialny.

O oprawę artystyczną zadbali lokalni artyści. Na scenie zaprezentowały się: kapela góralska z Żabnicy oraz kapele: Romanka, Wierchy oraz Mojka. Wystąpił także Konrad Jurasz ze swoimi uczniami – młodymi heligonistami, którzy za każdym razem urzekają publikę swoimi talentami.

By uczestnicy wydarzenia mogli zgłębić temat pasterstwa, przygotowano bogaty program warsztatowo-pokazowy. Już na samym początku każdy mógł na własne oczy zobaczyć, jak wygląda klaganie i wyrabianie serów owczych metodami tradycyjnymi. Na hali, nieopodal osady Sopki Stopki wypasały się owce. Ci którzy się tam wybrali, mogli obserwować, jak wygląda codzienna praca pasterza, w tym dojenie owiec. Niezwykle ciekawe były warsztaty tworzenia trombit prowadzone przez pana Stanisława Piwowarczyka. Przygotował on także bogatą ekspozycję log pasterskich, które wykonuje. Ogromnym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród najmłodszych, cieszyły się warsztaty zdobnictwa regionalnego – malowanie na kamieniach z artystą Maciejem Szymonowiczem było świetną przygodą, a jednocześnie swoistą „wycieczką” w nasze regionalne wzornictwo. Pani Jadwiga Kliś przeprowadziła interesującą prelekcję dotyczącą wełny i jej obróbki metodami tradycyjnymi. Towarzyszył temu pokaz, dodatkowo uczestnicy wydarzenia mogli wziąć udział w warsztatach czesania wełny. Momentem, gdy wszyscy aż wstrzymaliśmy oddechy była prezentacja instrumentów pasterskich i pokaz gry na nich. Marcin Blachura i Przemysław Ficek zabrali nas w niezwykłą podróż szlakiem dźwięków i melodii, które wprost przeniosły nas na beskidzkie hale. Prezentację poprzedziły warsztaty tworzenia instrumentów pasterskich.

Przez cały czas trwania imprezy w jednej z chat w klimatycznym, małym kinie można było obejrzeć filmy o pasterstwie. A w kolejnym budynku prowadzone były zajęcia artystyczne, podczas których można było m.in. stworzyć owieczkę metodą filcowania wełny. Tam też na najmłodszych czekały drewniane, tradycyjne  zabawki.

Święto Pasterskie poprowadził niezawodny góralski konferansjer – Tomek Motyka.

Wspaniałym uzupełnieniem wydarzenia była kuchnia regionalna. Można było posmakować dań z jagnięciny, serów owczych oraz domowych ciast.

Śmiało możemy powiedzieć, że Święto Pasterskie było międzypokoleniowym spotkaniem ludzi związanych z pasterstwem i kulturą ludową, świetnym czasem integracji, okazją do poznania oraz pokazania bogactwa kulturowego Beskidów. Wydarzenie miało nie tylko walory artystyczne, ale i edukacyjne – sprzyjało edukacji regionalnej i upowszechnianiu wiedzy na temat tradycyjnych wartości obecnych w kulturze.

Działanie realizowane przez Ośrodek Promocji Gminy Węgierska Górka w ramach projektu: „Tradycje pasterskie w Beskidach – redyk wiosenny i jesienny”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Etno Polska. Edycja 2023.